• nastaje u najmanjim arterijama (arteriolama)
• razlikuju se dva oblika:
  • hijalina arterioloskleroza
  • hiperplastična arterioloskleroza
• promjene su obično povezane s hipertenzijom, ali mogu nastati i zbog drugih razloga (npr. hijalina arterioloskleroza kod šećerne bolesti)

PATOFIZIOLOGIJA

• bitnu ulogu ima oštećenje endotela i odgovor na to oštećenje:
  • hijalina arterioloskleroza
    • akutno oštećenje endotela > insudacija bjelančevina plazme u stijenku arteriola
  • hiperplastična arterioloskleroza
    • akutno oštećenje endotela > fibrinoidna nekroza i tromboza

PATOLOGIJA

<aside> 🔴

Hijalina arterioloskleroza

• pojavljuje se najčešće u benignoj hipertenziji
• obično se nalazi u starijih osoba
• pojavljuje se češće i u težem obliku u onih koji imaju:
  • dugotrajnu hipertenziju
  • nereguliranu šećernu bolest - dijabetička mikroangiopatija (težak oblik)

MIKROSKOPSKI:

• homogeno, hijalino zadebljanje stijenke arteriola uz gubitak normalne građe stijenke i suženje lumena
• prisutno je i vezivno zadebljanje intime većih arterija uz umnažanje unutrašnje elastične membrane (fibrointimalno zadebljanje arterija)

Benigna hipertenzija

• glavno obilježje su hijalina arterioloskleroza i fibrointimalno zadebljanje arterija

• za posljedicu imaju kroničnu ishemiju pojedinih organa s posljedičnom fibrozom te gubitkom njihove normalne strukture i funkcije

• primjer:

  Nefroangioskleroza

  • fibrointimalno zadebljanje arterija i hijalinozu arteriola u bubregu
  • dovodi do smanjenja ili prestanka protoka krvi kroz glomerule što dovodi do njihovog propadanja pa budu zamijenjeni vezivom (glomeruloskleroza)
  • nema protoka krvi kroz glomerule > propadaju i pridurženi kanalići > intersticijska fibroza i tubularna atrofija
  • bubrezi su obostrano skvrčeni, mali i zrnate površine
  • posljedično gubitak bubrežne funkcije - hipertenzivna nefropatija
    • vodeći uzrok gubitka bubrežne funkcije uz dijabetičku nefropatiju </aside>

<aside> 🔴

Hiperplastična arterioloskleroza

• pojavljuje se najčešće u malignoj hipertenziji
• ostala stanja u kojima je u patogenezi prisutno akutno oštećenje endotela:
  • hemolitičko-uremični sindrom (HUS)
  • trombotična-trombocitopenična purpura
  • antifosfolipidni sindrom
  • skleroderma
  • eklampsija

MIKROSKOPSKI:

• koncentrično, slojevito zadebljanje stijenke arteriola i manjih arterija
  • nastaje kao posljedica umnažanja glatkih mišićnih stanica medije
• često su promjene praćene fibrinoidnom nekrozom stijenke i trombozom lumena (trombotička mikroangiopatija)
• u većim arterijama prisutan je edem intime (mukoidno zadebljanje intime) </aside>