- bolest uzrokovana kamencima koji se mogu naći u bubregu ili u odvodnim mokraćnim putevima
EPIDEMIOLOGIJA
- čest klinički problem
- neki kamenci su asimptomatski, a drugi samo prolazne prirode
- 5-10% populacije tijekom života ima jedan ili više simptoma koji su uzrokovani mokraćnim kamencima
PATOGENEZA
- rizični čimbenici:
- Hipersaturacija mineralima
- prekomjerna količina kalcija, fosfata i urata u mokraći
- Promjene pH mokraće
- normalna mokraća je kisela (pH 5,5 ili manje)
- ako se pH povisi i postane lužnat doći će do stvaranja kamenaca
- Smanjena količina mokraće
- smanjeni volumen mokraće pospješuje kristalizaciju
- Prisutnost bakterija i deskvamiranih stanica
- organski matriks može poslužiti kao centar nukleacije anorganskih kristala
- Manjak inhibitora kristalizacije
- svi bolesnici koji imaju navedene rizične čimbenike nemaju kamence pa se zbog toga pretpostavlja da normalni urin sadrži neke inhibitore
- nije jasno kako manjak inhibitora dovodi do stvaranja kamenaca
PATOLOGIJA
- postoji četri glavna tipa kamenca:
- kalcijevi kamenci (75%)
- struvitni kamenci (15%) - tipično uz infekcije, mogu praviti odljeve nakapnice i čašica (koralji ili jelenji rogovi)
- uratni kamenci (6%)
- cistinski kamenci (1%)
- tipično u nakapnici ili bubrežnim čašicama odakle se mogu spustiti u mokraćovod i izazvati opstrukciju
- mokraćni kamenci se često stvaraju u mokraćnom mjehuru, posebice u osoba koje pate od kroničnog cistitisa
- jednostrani u 80% bolesnika (često se u jednom bubregu nađe više kamenaca)
- najvažnije komplikacije urolitijaze su:
- zastoj mokraće zbog začepljenja mokraćovoda > hidronefroza ili hidroureter
- proširenje bubrežne nakapnice i čašica s izravnanim papilama i kod dugotrajnih slučajeva rezultira atrofijom kore
- upale kao što su cistitis, uretritis i pijelonefritis
KLINIČKA SLIKA
- ne mora izazvati kliničke simptome
- poglavito u slučaju većih kamenaca koji su smješteni u nakapnici i ne ometaju protok mokraće.
- manji kamenci mogu ući u mokraćovod i izazvati opstrukciju i tipičnu silovitu bol koja se širi u slabine ili u prepone - bubrežna ili uretralna kolika
- uz bol obično ide i makrohematurija
- kamenci povećavaju sklonost bolesnika bakterijskoj infekciji
- u većine bolesnika dijagnoza se lako postavlja radiološki